Jako instruktor nieetatowy Komitetu Powiatowego PPR byłem odpowiedzialny za zorganizowanie zespołów kulturalno-oświatowych na terenie węzła PKP Jędrzejów.

Na pierwszym planie stała sprawa reaktywowania orkiestry dętej ZZK. Instrumenty dęte w większości były zachowane w okresie okupacji hitlerowskiej u Mikołaja Klamki, w domu Kułaka przy ulicy Górno-Klasztornej 9 (obecnie ul. Stefana Okrzei). Po skontaktowaniu się z Mikołajem Klamką, instrumenty zostały przyniesione na ZZK na Wąskie Tory, które powierzono Janowi Piecykowi, maszyniście, jako pierwszemu dyrygentowi, a konserwacją zajął się członek zespołu, barytonista Władysław Krążek. Na apel ZZK zgłosili się pozostali przy życiu członkowie orkiestry sprzed 1939 roku, w osobach: Władysław Tasak, Jan Piecyk, Jan Kałwa, Władysław Krążek, Stanisław Wyrozumski, Stefan Wyrozumski, Henryk Ciećko, Tadeusz Klamka, Bogumił Nowiński, Władysław Piskorz, Franciszek Piskorz, Franciszek Fert, Stefan Skorupka, Stanisław Kilian, Jan Gomuła, Franciszek Jakubowski, Bolesław Wąchała, Henryk Błaszczyk, Tadeusz Halewski, Jan Raszel, Jan Pańtak, Franciszek Pańtak.

U wyżej wymienionych członków również odnalazły się nuty, książeczki marszowe, różne utwory na orkiestrę, instrumenty, pulpity. Pierwsze „zgrywki" odbyły się w baraku na hali warsztatowej, nieogrzewanej, okna pozabijane częściowo deskami i na siedzeniach z desek. Wielki zapał patriotyczny oraz głód melodii i utworów polskich podniecał nasze serca i umysły, aby te utwory ożywiły uczucia wolnościowe w odzyskanej i niepodległej ojczyźnie. Część członków miała swoje czapki PKP (rogatywki), pozostali w pożyczanych, bez żadnych wynagrodzeń, zaczęliśmy występować publicznie na wiecach, akademiach i okolicznościowych uroczystościach, zagrzewając melodiami ludzi do pracy i walki z faszystami, gdyż wojna z najeźdźcą hitlerowskim trwała. Również orkiestra brała udział przygrywając maszerującym na zachód wojskom armii radzieckiej i żołnierzom polskim, aby dobić gada hitlerowskiego.

Z dnia na dzień entuzjazm i zainteresowanie naszą orkiestra wzrastało, aby zasilić szeregi zaczęliśmy werbować już znanych i zaangażowanych muzyków, m.in.: Michała Chrzanowskiego, Stefana Srokę, Józefa Mikę, Stefana Szafrańskiego, Jana Siekańskiego, Feliksa Kaczmarka, Henryka Koczajewskiego, Ludwika Naziemca, Józefa Kalkę, Stanisława Nyka, Stefana Mrozickiego, Stanisława Popielą, Stanisława Michno, Edwarda Halewskiego, Bolesława Liburskiego.

W dość wzmocnionym składzie brała udział nasza orkiestra, nie tylko na terenie Jędrzejowa, ale również w uroczystościach państwowych w Pińczowie, w Kielcach, Miechowie, Racławicach, Charsznicy, Bogorii, Kazimierzy Wielkiej i innych miejscowościach objętych działalnością Koła ZZK. Jednocześnie już w marcu 1945 r. zaczęliśmy organizować życie kulturalno-oświatowe na terenie Jędrzejowa i w większych węzłach PKP Kolei Dojazdowych.

Do zorganizowania zespołów dziecięcych - tanecznych, zaangażowana została Irena Koprowska, pracownica biura warsztatów, na kierowniczkę świetlicy - Anna Zielińska, obecnie Stawiarska, na bibliotekarza - Wacław Kozakowski, na dyrygenta chóru - Stanisław Żak. Od kostiumów z papieru i bibułki, od zebranych dobrowolnie książek i broszur, które nie były na indeksie w obecnej chwili, zaczynało się życie kulturalno-oświatowe w Kole ZZK Jędrzejów.

Z inicjatywy Komitetów Powiatowych PPR i PPS w Jędrzejowie, zaczęliśmy organizować szkołę zawodową w Jędrzejowie. Jako salę wykładową przydzielono barak przy ul. Małogoskiej, a dyrektorem wyznaczony został nauczyciel Łukasik, nauczycielami byli: Marzec, Kot, a instruktorami Ożóg, Pająk i inni. Natomiast z ramienia ZZK wyznaczeni zostali wykładowcy: Zachariasz Gerasimek, Iberszer, Malicki, a instruktorami zostali: Roman Karkos, Bolesław Bochman i inni, ponieważ zajęcia praktyczne odbywały się na warsztatach PKP Kolei Wąskotorowej w Jędrzejowie. Jednocześnie zostało przydzielone członkowi Zarządu ZZK Iberszerowi zorganizowanie różnych dyscyplin sportu, szczególnie wśród młodzieży Szkoły Zawodowej. Powstały drużyny: piłki nożnej, siatkówki, piłki ręcznej, gimnastyki i innych, a szczególnie takich dyscyplin, które nie wymagały nakładu pieniężnego i przyborów, bo tego nie było. W takich przedstawionych krótko okolicznościach zaczęło się kształcenie, uczenie rzemiosła i wychowanie młodych ludzi, kandydatów na przyszłych pracowników PKP, z których wielu zasiliło jednostki PKP na ziemiach odzyskanych na zachodzie Polski, a wielu pracuje do dziś na Kolei Dojazdowej w Jędrzejowie (...).

W celu umocnienia władzy ludowej o ustroju socjalistycznym, w Polsce Ludowej w oparciu o sojusz ze Związkiem Radzieckim, zaczęliśmy organizować Zarządy i Koła Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Z ramienia PPR i ZZK zostałem wybrany członkiem Zarządu Powiatowego w Jędrzejowie, prezesem był Józef Zając, ówczesny sekretarz Powiatowej Rady Narodowej, a ja zostałem wybrany prezesem Koła TPPR - Wąskie Tory PKP w Jędrzejowie.

W celu upolitycznienia kobiet, zostało zorganizowane Koło Ligi Kobiet na terenie Wąskich Torów PKP Jędrzejów, na przewodniczącą wybrano Irenę Koprowską, która miała za zadanie pracę wśród kobiet i dzieci pracowników PKP.

W celu utrwalenia władzy ludowej w Polsce, Krajowa Rada Narodowa ogłosiła referendum, pod hasłem „Trzy razy tak", to jest: 1. zatwierdzenie granic państwa na Odrze i Nysie, 2. upaństwowienie przemysłu, 3. zniesienie senatu, czyli zatwierdzenie parlamentu jednoizbowego.

Ludność musiała wypowiedzieć się w głosowaniu tajnym, zgodnie z Traktatem Poczdamskim czterech mocarstw (...). Akcja ta wymagała szczególnych wysiłków od członków PPR i PPS oraz jako przedłużone ramię partii ZZK i wszystkich organizacji politycznych i społecznych. Aby przygotować te wybory trzeba było organizować zebrania wśród klasy robotniczej i na wsiach, aby w sojuszu robotniczo-chłopskim budować zręby socjalizmu w Polsce Ludowej. Zgodnie z wytycznymi partii politycznych i Krajowej Rady Narodowej, delegowani byliśmy w teren powiatu jędrzejowskiego i na zebraniach wiejskich wyjaśnialiśmy ówczesną sytuację polityczną (..).

W akcji referendum przeszkadzała szczególnie rodzima reakcja wywodząca się z obszarników i właścicieli większych majątków ziemskich, część kleru katolickiego, właściciele prywatnego handlu itp., podsycani propagandą nadchodzącą od Emigracyjnego Rządu z Londynu, którzy widzieli w tej akcji koniec swego działania, gdyż już w tym czasie trwała reforma rolna. W akcji tej brali udział, z ramienia ZZK, PPR i PPS, poza mną, następujący towarzysze: Tadeusz Zielonka, Marian Sputo, Stanisław Kilian, Wincenty Wiejacz, Kazimierz Barański, Józef Krasoń, Mikołaj Butenko, Lucjan Koprowski, Andrzej Pańtak i wielu innych członków Koła ZZK.

W okresie największego nasilenia działalności ZZK w kwietniu 1948 r. zostaje aresztowany prezes Koła Stanisław Konczewski i osadzony w więzieniu w Częstochowie za niewłaściwą postawę w okresie okupacji hitlerowskiej jako Polak i członek organizacji lewicowej PPS w bliżej nieznanych mi okolicznościach. Wówczas ja jako członek Zarządu ZZK w zachowaniu parytetu zostaję z ramienia PPR powołany natychmiast na prezesa Koła ZZK Jędrzejów, a następnie w czerwcu 1948 r. wybrany ponownie prezesem. Poza działalnością w trudnych warunkach materialnych w ZZK zaczęły się nowe akcje polityczne po wygranych wyborach do pierwszego Sejmu Ustawodawczego w PRL, a mianowicie: udział w organizowaniu i reorganizowaniu Rad Narodowych, udział w organizowaniu sądownictwa z udziałem ławników oraz przygotowanie do zjednoczenia dwóch partii PPR i PPS z ścisłą weryfikacją członków i kandydatów [weryfikacja polegała na usuwaniu przeciwników połączenia PPR i PPS - przyp. red.] oraz werbowaniem nowych (...).

Partie polityczne i organizacje związkowe typowały i zgłaszały wypróbowanych i aktywnych członków na radnych do miejskich, gminnych i powiatowych rad narodowych. Ponieważ na terenie miasta Jędrzejowa najliczniejsza była grupa partyjna i ZZK kolejarzy, również najliczniej jako radni występowaliśmy w Miejskiej i Powiatowej Radzie Narodowej. Radnymi byli: Kazimierz Barański, Franciszek Rdzeń, Antoni Patrzałek, Józef Patrzałek, Bogumił Nowiński, Kazimierz Borowiecki, Aleksander Gasiuk, Edward Iberszer, Mieczysław Lipowski, Wincenty Bijak, Władysław Kurecki, Marian Sputo, Tadeusz Zielonka, Marian Malmur, i inni.