STEFAN GRABIŃSKI

Demon ruchu

Spis treści:
  1. Głucha przestrzeń. (Ballada kolejowa)
  2. Smoluch.

  3. W przedziale.

  4. Wieczny pasażer (humoreska)

  5. Fałszywy alarm.

  6. Sygnały.

  7. Błędny pociąg (legenda kolejowa)

  8. Ślepy tor

BIOGRAFIA AUTORA Dr Marek Adamiec

Urodzony 25 lutego 1887 w Kaminonce Strumiłowej nad Bugiem. Naukę rozpoczął w Samborze, maturę uzyskał we Lwowie. W 1905 roku wstąpił na wydział filologiczny Uniwersytetu we Lwowie. Studiował literaturę polską i filologię klasyczną pod kierunkiem Wilhelma  Bruchnalskiego i Józefa Kallenbacha. Na studiach nawiązał znajomości m.in. z Juliuszem Kleinerem, Stanisławem Łempickim, Stanisławem Kotem, Stefanem Wierczyńskim. Po ukończeniu studiów w 1910 uczył w lwowskich gimnazjach państwowych i przwatnych. W latach 1914-1915 przebywał w Wiedniu, w latach 1917-1921 uczył w Przemyślu. W 1927 odbył podróż do Włoch, w 1929 do Rumunii. W 1931 z powodu zaawansowanej gruźlicy przeszedł w stan spoczynku i zamieszkał w Brzuchowicach - podlwowskiej miejscowości kuracyjnej. Zmarł 12 listopada 1936 we Lwowie. Zaprzyjaźniony z nim Karol Irzykowski napisał we wspomnieniu pośmiertnym, iż pisarz, świadomy śmiertelnej choroby zawczasu penetrował zaświaty. W swoich (wyjątkowych na terenie literatury polskiej) Grabiński wykorzystywał perfekcyjnie schematy europejskiej literatury grozy, wprowadzał elementy spirytyzmu, nawiązywał do zjawisk określanym mianem parapsychologicznych. Debiutował pod pseudonimem Stanisław Żalny w 1909 roku tomem nowel pt. Z wyjątków. W pomrokach wiary. W 1918 ukazał się zbiór Na wzgórzu róż, odnotowany entuzjastycznie przez Karola Irzykowkiego i Wilama Horzycę. Kolejne tomy nowel to: Demon ruchu (1919), Szalony pątnik (1920), Niesamowita opowieść (1922), Księga ognia (1922); na scenie Teatru Małego w Warszawie (następnie w Krakowie i Lwowie) wystawia Willę nad morzem. (Ciemne siły) oraz misterium dramatyczne Zaduszki. Pisze scenariusz filmowy do własnej noweli Kochanka Szamoty. Był także autorem powieści: Salamandra (1924), Cień Bafometa (1926), Klasztor i morze (1928), Wyspa Itongo (1936), realizujących znakomicie konwencję literatury grozy.